Mi­ras­çı­lık ve mi­ra­sın ge­çi­şi, mi­ras bı­ra­ka­nın ölüm ta­ri­hin­de yü­rür­lük­te olan ya­sal du­ru­ma göre be­lir­le­nir

Miras Hukuku
1

Mirasçılık ve mirasın geçişi, miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan yasal duruma göre belirlenir. Mülga 743 sayılı Kanun’a göre mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoylarının alır. Bu sebeple, mirasbırakandan önce ölen çocuğunun eşi, altsoy olmayacağından mirasçılık hakkı bulunmadığı gözetilmelidir.

YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2022/6265
KA­RAR NO : 2022/7390

Da­va­cı ve­ki­li ta­ra­fın­dan, 29.09.2011 gü­nün­de ve­ri­len di­lek­çe ile mi­ras­çı­lık bel­ge­si ve­ril­me­si ta­le­bi üze­ri­ne ya­pı­lan du­ruş­ma so­nun­da; da­va­nın ka­bu­lü­ne dair ve­ri­len 07.05.2012 gün­lü hük­mün Yar­gı­tay­ca in­ce­len­me­si da­va­cı ta­ra­fın­dan is­te­nil­mek­le sü­re­sin­de ol­du­ğu an­la­şı­lan tem­yiz di­lek­çe­si­nin ka­bu­lü­ne ka­rar ve­ril­dik­ten son­ra dos­ya ve içe­ri­sin­de­ki bü­tün ka­ğıt­lar in­ce­le­ne­rek ge­re­ği dü­şü­nül­dü:
KA­RAR
Dava, mi­ras­çı­lık bel­ge­si ve­ril­me­si is­te­mi­ne iliş­kin­dir.
Da­va­cı, mü­te­vef­fa ba­ba­sı Bar­tu ve Me­lek Bir­ce oğlu 01.07.1903 do­ğum­lu 03.03.1975 ta­ri­hin­de ve­fat eden Gür­kan Şat­ka’a ait mi­ras­çı­lık bel­ge­si­nin ve­ril­me­si­ni ta­lep et­miş­tir.
Mah­ke­me­ce, da­va­nın ka­bu­lü­ne ka­rar ve­ril­miş­tir.
Hük­mü, da­va­cı tem­yiz et­miş­tir.
Mi­ras­çı­lık ve mi­ra­sın ge­çi­şi, mi­ras bı­ra­ka­nın ölüm ta­ri­hin­de yü­rür­lük­te olan ya­sal du­ru­ma göre be­lir­le­nir.
743 sa­yı­lı Türk Ka­nu­nu Me­de­ni­si’nin 517. mad­de­si hük­mün­de “Mi­ra­sın ölüm­le açı­la­ca­ğı”, 439. mad­de­sin­de “Bi­rin­ci de­re­ce­de mi­ras­çı­la­rın mü­te­vef­fa­nın fü­ruu” ol­du­ğu, 439/1. mad­de­sin­de “Mi­ras­bı­ra­kan­dan önce öl­müş olan ço­cuk­la­rın ye­ri­ni her de­re­ce­de ha­le­fi­yet yo­luy­la ken­di alt­soy­la­rı­nın ala­ca­ğı” , 440. mad­de­sin­de “alt­so­yu ol­ma­yan mü­te­vef­fa­nın mi­ras­çı­sı­nın, baba ve ana­sı ol­du­ğu, bun­la­rın eşit şe­kil­de mi­ras­çı ol­duk­la­rı, mü­te­vef­fa­dan ev­vel ve­fat et­miş olan baba ve ana, her ta­ba­ka­da ha­le­fi­yat ta­ri­kiy­le mi­ras­çı olan alt­so­yu ta­ra­fın­dan tem­sil olu­na­ca­ğı, bir ta­raf­ta hiç bir mi­ras­çı bu­lun­ma­dı­ğı tak­dir­de bü­tün mi­ra­sın di­ğer ta­ra­fın mi­ras­çı­la­rı­na in­ti­kal ede­ce­ği” açık­lan­mış­tır.
So­mut olay­da ise,
Mah­ke­me­ce, 1903 do­ğum­lu 03.03.1975 ta­ri­hin­de evli ve ço­cuk­lu ola­rak ve­fat eden, mu­ris Bar­tu ve Me­lek Bir­ce oğlu Gür­kan Şat­ka mi­ras­çı­la­rı­nın mi­ras pay­la­rı be­lir­le­nir­ken, mu­ri­sin ken­di­sin­den önce 28.06.1958’de evli ve ço­cuk­suz ola­rak ve­fat eden kızı Ma­nol­ya Zere’in eşi Bar­tu Zere’in alt so­yu­na mi­ras payı ve­ril­miş­tir. Mu­ris­ten önce ve­fat eden alt­so­yun eşi mi­ras­çı ola­ma­ya­ca­ğın­dan, hü­küm so­nu­cun­da 743 sa­yı­lı Türk Ka­nu­nu Me­de­ni­si’nin 440. mad­de­si­ne ay­kı­rı şe­kil­de mu­ris Bar­tu ve Me­lek Bir­ce oğlu Gür­kan Şat­ka mi­ra­sın­dan Bar­tu Zere’in alt­so­yu­na pay ve­ril­me­si doğ­ru gö­rül­me­miş, hük­mün bo­zul­ma­sı­na ka­rar ve­ril­miş­tir.
SO­NUÇ: Yu­ka­rı­da açık­la­nan ne­den­ler­le; da­va­cı­nın tem­yiz iti­raz­la­rı­nın ka­bu­lü ile hük­mün BO­ZUL­MA­SI­NA, pe­şin ya­tı­rı­lan tem­yiz har­cı­nın ya­tı­ran da­va­cı­ya iade­si­ne, 01.12.2022 gü­nün­de oy bir­li­ği ile ka­rar ve­ril­di.